Wiek emerytalny to moment przełomowy – dla wielu osób stanowi czas wyczekiwanego odpoczynku po latach pracy, dla innych – początek nowego etapu życia, w którym nadal chcą być aktywni zawodowo. Współczesny świat się zmienia, a wraz z nim rośnie rola dojrzałych pracowników w gospodarce. Jednocześnie zmiany prawne, które pojawiły się wraz z wejściem w życie Polskiego Ładu, istotnie wpłynęły na sytuację finansową osób starszych. Wielu seniorów zadaje sobie dziś pytanie: czy praca po osiągnięciu wieku emerytalnego się opłaca? Czy korzystniej przejść na emeryturę, czy kontynuować aktywność zawodową i skorzystać z wprowadzonych ulg podatkowych?
Nowe zasady opodatkowania emerytur po reformie podatkowej
Jednym z głównych założeń Polskiego Ładu była zmiana systemu podatkowego w taki sposób, by zwiększyć korzyści dla mniej zarabiających obywateli, w tym emerytów. Wprowadzenie wyższej kwoty wolnej od podatku, która wynosi obecnie 30 tysięcy złotych rocznie, sprawiło, że znaczna część świadczeń emerytalnych nie jest już obciążona podatkiem dochodowym. Dla osób, których emerytura nie przekracza kwoty 2500 zł brutto miesięcznie, oznacza to realny zysk – ich świadczenia nie są pomniejszane o podatek PIT, co przekłada się na wyższe wpływy netto.
Jednocześnie wprowadzono zasadę, zgodnie z którą składka zdrowotna wynosząca 9 procent podstawy wymiaru świadczenia nie podlega już odliczeniu od podatku. Oznacza to, że choć wiele osób nie płaci już podatku dochodowego, to nadal ponosi pełny koszt składki zdrowotnej, co w praktyce pomniejsza wzrost świadczeń. Zmiana ta była odczuwalna zwłaszcza dla osób pobierających wyższe emerytury, które przekraczają miesięczną kwotę wolną od podatku. W ich przypadku obciążenie składką zdrowotną może częściowo niwelować korzyści z braku PIT-u.
Emerytury wyższe niż przeciętne – czy warto dłużej pracować?
Seniorzy, którzy pobierają emerytury wyższe niż 2500 zł brutto miesięcznie, nadal płacą podatek dochodowy – jednak tylko od kwoty przekraczającej próg 30 tysięcy zł rocznie. W praktyce oznacza to, że np. osoba otrzymująca emeryturę na poziomie 3500 zł brutto zapłaci podatek jedynie od części swojego świadczenia, co daje jej częściowe korzyści podatkowe. Trzeba jednak pamiętać, że składka zdrowotna wciąż obejmuje całość świadczenia, bez względu na jego wysokość.
W kontekście takich rozliczeń finansowych wielu seniorów zaczyna rozważać alternatywne scenariusze. Jednym z nich jest rezygnacja z pobierania emerytury i pozostanie aktywnym zawodowo – w zamian za korzystanie z nowych rozwiązań, które oferuje ulga podatkowa dla seniorów. To właśnie w tym obszarze Polski Ład wprowadził bardzo istotną zmianę, która zmieniła sytuację wielu osób po sześćdziesiątym roku życia.
Ulga PIT-0 dla seniora – na czym polega i kto może z niej skorzystać
Ulga PIT-0 to preferencja podatkowa skierowana do osób, które osiągnęły wiek emerytalny, ale zdecydowały się nie pobierać emerytury i kontynuują pracę zawodową. Zgodnie z przepisami, kobiety powyżej 60. roku życia oraz mężczyźni powyżej 65. roku życia, którzy nie pobierają świadczenia emerytalnego, mogą skorzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego PIT od przychodów uzyskanych z pracy na etacie, umów cywilnoprawnych lub działalności gospodarczej – do limitu 85 528 zł rocznie. Co więcej, w połączeniu z kwotą wolną od podatku w wysokości 30 tysięcy złotych, całkowity dochód seniora może wynieść aż 115 528 zł rocznie – bez konieczności zapłaty podatku dochodowego.
Dla wielu osób ta zmiana oznacza ogromny impuls do dalszej aktywności zawodowej. Rezygnując tymczasowo z pobierania emerytury, można jednocześnie zarabiać całkowicie legalnie i bez obciążeń podatkowych – przynajmniej do ustalonego limitu. Taki model jest szczególnie atrakcyjny dla osób, które czują się na siłach, by kontynuować pracę i jednocześnie chcą podnieść swoją przyszłą emeryturę, bo każde dodatkowe lata pracy wpływają pozytywnie na jej wysokość.
Dłuższa praca – zysk nie tylko finansowy
Kontynuowanie pracy zawodowej po osiągnięciu wieku emerytalnego to nie tylko sposób na zwiększenie bieżących dochodów, ale również strategia długofalowego budowania większego kapitału emerytalnego. Każdy kolejny rok zatrudnienia przekłada się na nowe składki odprowadzane do ZUS, które – po zakończeniu aktywności – zostaną uwzględnione przy ponownym przeliczeniu emerytury. W praktyce oznacza to wyższą kwotę miesięcznego świadczenia po przejściu na emeryturę w przyszłości.
Dodatkową korzyścią jest utrzymanie aktywności społecznej, psychicznej i fizycznej. Praca zawodowa może mieć korzystny wpływ na zdrowie psychiczne seniorów, dając im poczucie przynależności, sensu oraz celowości działania. Utrzymanie regularnego rytmu dnia, kontakt z innymi ludźmi oraz zaangażowanie w obowiązki zawodowe przyczyniają się do lepszego samopoczucia i kondycji.
Wyzwania i decyzje seniorów na rynku pracy
Mimo licznych korzyści, decyzja o kontynuowaniu pracy po osiągnięciu wieku emerytalnego nie jest łatwa. Dla części osób przeszkodą mogą być kwestie zdrowotne lub rodzinne. Inni z kolei mogą odczuwać brak motywacji do dalszej pracy po wielu latach zawodowego zaangażowania. Warto jednak zaznaczyć, że elastyczne formy zatrudnienia – takie jak niepełny etat, praca zdalna czy umowy cywilnoprawne – pozwalają dostosować model pracy do indywidualnych możliwości i potrzeb seniorów.
Równocześnie coraz więcej pracodawców dostrzega wartość dojrzałych pracowników. Stabilność, doświadczenie, rzetelność i wysoki poziom zaangażowania sprawiają, że seniorzy stają się ważną częścią rynku pracy. Ich obecność w zespołach międzypokoleniowych sprzyja transferowi wiedzy i budowaniu kultury organizacyjnej opartej na współpracy.
Podsumowanie – czy opłaca się pracować po osiągnięciu wieku emerytalnego?
Zmiany wprowadzone w ramach Polskiego Ładu wyraźnie pokazują, że państwo zaczyna dostrzegać potencjał osób starszych i stara się tworzyć mechanizmy wspierające ich dalszą aktywność. Ulga PIT-0 dla seniorów, podwyższona kwota wolna od podatku oraz zachęty do niepobierania świadczenia emerytalnego to rozwiązania, które tworzą realne warunki do korzystnej finansowo kontynuacji pracy.
Dla wielu seniorów decyzja o pozostaniu na rynku pracy może oznaczać nie tylko wzrost dochodów, ale również poczucie satysfakcji i dalszy rozwój. Warto więc rozważyć wszystkie za i przeciw, porozmawiać z doradcą finansowym lub skonsultować się z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, aby podjąć świadomą decyzję, dopasowaną do swojej sytuacji życiowej i zawodowej.
